Hãy quên chủ đề trong giây lát. Tuỳ từng người, từng tình huống hoặc tuỳ thuộc vào những lý do khác nhau, mọi người thông qua đó bộc lộ những cảm xúc cơ bản. Mặc dầu trong những cuộc thảo luận, mọi người được tự do bộc lộ quan điểm của họ bất cứ khi nào họ muốn (phù hợp với chiếc mũ đang được thảo luận), vào thời điểm cần thiết bạn cũng có thể yêu cầu họ bộc lộ suy nghĩ của họ
Sỡ dĩ như vậy bởi quan điểm cá nhân được đưa ra thông qua sự phán đoán, sự hiểu biết và cảm nhận trực giác. Chiếc mũ đỏ chính là công cụ độc nhất và là cơ hội đặc biệt để bạn có thể bộc lộ cảm xúc, tình cảm và trực giác của mình về vấn đề đang xem xét. Mũ xanh lá cây: Màu xanh biểu thị màu của cây cối, của sự phì nhiêu và màu mỡ.
Bạn sẽ phô bày kỹ năng của bạn, nhưng theo hướng đã định sẵn. Trước khi chúng ta có những hành động hoặc đưa ra những quyết định dựa trên những sự kiện thu thập được, chúng ta cần phải kiểm tra lại sự việc đó. Tìm kiếm sự thay thế không đòi hỏi sự sáng tạo đặc biệt nào, cho đến tận khi bạn tìm ra chúng.
Những quyết định, kế hoạch được đưa ra dường như thường đối ngược với nền tảng cảm xúc đó. Nhiệm vụ này nên thỉnh thoảng được tiến hành trong suốt quá trình tư duy, và vào lúc kết thúc cuộc họp. Tôi tin rằng chúng ta hoàn toàn có thể xem xét chúng dưới cùng một chiếc mũ tư duy bằng ngôn ngữ biểu đạt là cảm giác, mặc dầu chúng có bản chất khác nhau.
Nếu chúng ta giới hạn chiếc mũ vàng tư duy để chỉ xem xét những gì dễ nhận thấy và nổi tiếng, chúng ta có thể không đạt được những tiến bộ trong lối tư duy. Có những người luôn luôn nghĩ tốt về một người khác ngay cả khi người này đã lừa gạt họ. … Hãy cất chiếc mũ đen của bạn trong giây lát bởi vì tôi không thoả mãn với những ý tưởng chúng ta đang có.
Chính nhờ sự tiến triển, chúng ta có những ý tưởng hữu ích mới. Trong lá thư ông đã bày tỏ rằng dựa vào phương thức tư duy này, ông đã thu được thành công lớn trong những cuộc họp quan trọng của ban lãnh đạo tập đoàn. Việc gọt dũa ý tưởng sao cho nó trở thành phù hợp hơn với nhu cầu của mọi người để mọi người sẵn sàng “mua” ý tưởng đó chính là một phần của quá trình sáng tạo.
Hầu như mọi người đều là những người suy nghĩ tích cực đối với một ý tưởng nào đó nếu họ ngay lập tức thấy được một vài điều gì đó có lợi cho bản thân họ. Sử dụng chiếc mũ đen, chúng ta chỉ ra những gì là sai, là không phù hợp và những gì sẽ không xảy ra. Dựa trên lôgíc, sẽ có lý do để nói vài điều trước khi từ được nêu ra.
… Dưới sự bảo hộ của chiếc mũ xanh, tôi có đề xuất chúng ta sa thải bộ phận bán hàng. Xét trên góc độ sinh lý, chúng ta cần thiết phải tách bạch các kiểu tư duy. Nhưng nếu bạn thuật lại cảm xúc, ý kiến của người khác, bạn đang sử dụng chiếc mũ trắng.
Chiếc mũ đen cũng giúp chúng ta nhận ra những lỗi lầm trong quá trình tư duy của chúng ta. Chúng ta đưa ra những nhân tố, nhưng quyết định cuối cùng do cảm xúc quyết định. Sự tiến triển là một quá trình năng động, chứ không phải là một quá trình xét đoán.
… Chúng ta nên bắt đầu bằng cách phác hoạ những khu vực tán thành, những khu vực không tán thành và những khu vực chẳng liên quan đến tranh cãi này. Những tình cảm cần được bộc lộ và hiện hữu. Thường thì bệnh sởi không phải là bệnh nguy hiểm.