Nếu gặp người khác phái phải hết sức thận trọng. Nhưng 13, 14 tuổi trở đi, họ có lương tâm tế nhị. Mà gieo gió tất nhiên gặt bão.
Trong cuộc sống xã hội, khó tính chuyện gì với họ dứt khoát, thành công lắm. Về mặt sinh lý, đặc biệt nhất là người bạn trai vì có sứ mệnh truyền sinh nên những bộ phận sinh dục được tạo hóa sáng lập theo một sự khôn ngoan đặc biệt mà trong chương sau tôi sẽ nói rõ. Có nhiều vợ chồng hợp pháp mà trong thâm tâm vẫn cho các việc tính giao là xấu.
Tôi sợ viết mục này bị bạn trai trách là đòi hỏi bạn nhiều quá. Nếu không ai thẳng thắng khôn ngoan giúp sửa, nó cũng làm cho bạn trai sau nầy trên lãnh vực văn học, kinh tế, chánh trị, quân sự, nghệ thuật ưa tạo ra những chuyện quái lạ chỉ làm hại cho danh tiếng của họ và cho xã hội thôi. Có khi họ cũng có những ý định tìm những giải quyết, tìm lối giải thoát, tìm các ý kiến hay.
Họ lại tìm riêng trong khối bạn ấy một người tâm giao. Cũng chính họ thường là khách của thanh lâu mà trong xã hội không mấy ai để ý. Theo linh mục nó chính là vấn đề giáo dục đức khiết bạch.
Phải họ làm chết sống, không phải họ còn phá hoại nữa là khác. Ơû dưới tác giả ghi mấy dòng này: Đời bạn là đó, trong tay bạn như một mũi tên. Dĩ nhiên hình thức rất cần và tuổi xuân là tuổi vui vẻ, nhưng nếu không có một lý tưởng giáo dục nhất định không thể có một tương lai huy hoàng.
Ai đã từng đóng vai trò giáo dục tất nhận khi dạy văn chương, toán học, sử địa, v. Nhưng trong khuyết điểm ấy như đống cát sạn, tôi thấy nhô lên hột ngọc nầy. Người ta có thể thấu triệt được những khía cạnh luân lý của họ vì ở tuổi xuân giao thời, con người họ còn xốpù có nhiều lỗ hở do tính bồng bột.
Các chân lý ấy cao cả thật nhưng truyền nhiễm dần dần cho bạn trai, họ sau cùng sẽ mê say và xây dựng đời sống tốt đẹp. Tôi vui mừng khi lòng bạn dệt nhiều bích mộng. Vẫn biết có những Mozart, Pascal ấu trĩ và bao nhiêu thần đồng khác nhưng cứ chung phải nhận từ 8 đến 15 tuổi bạn trai hiểu biết cách hời hợt lắm.
Có nhiều bạn trai chưa lần nào bị người lớn rầy về sự tìm hiểu vấn đề nầy nhưng tự nhiên bẽn lẽn, e thẹn khi coi những hình lõa thân mà bị người lớn bắt gặp. Không nên nói cách chơi giỡn, mỉa mai. Một Phao lo, một Vincent de Paul, một Phan văn Minh chẳng hạn.
Mà gieo gió tất nhiên gặt bão. Trên màn bạc ái tình nhiều phen bị quăn vô chuồng lợn. Các linh mục dòng Tên rất sáng suốt trong tổ chức giáo dục trong tinh thần của thánh Ignaxiô nên đã nêu lên khẩu hiệu vàng ngọc nầy trong những ký túc xá giáo dục: chẳng nên khi nào hai, luôn luôn ba, ít khi bốn.
Không nên đi mua một hai thú vui chóng qua mà phải bán danh tiếng, cùng bao nhiêu vật bán của tâm hồn. Có lẽ bạn trách nam giới là đ ê hèn vì có ái tình ích kỷ, đượm màu nhục dục, hiếu sắc? Phái mạnh thành thật nhận sự trách cứ ấy. Nhưng đáng kiếp cho một số bạn gái đần độn vội tin.